Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) Nedir?
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), Türkiye'de çalışanların emeklilik dönemlerinde yaşayabilecekleri gelir kaybını azaltmayı ve hane halkı tasarruflarını artırmayı hedefleyen, ikinci basamak bir emeklilik modelidir. Bu sistem, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından sağlanan temel emeklilik maaşına ek olarak ikinci bir gelir kaynağı oluşturmayı amaçlar.
TES Ne Zaman Yürürlüğe Girecek ve Kimleri Kapsayacak?
Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında, Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi'nin 2026 yılının ikinci çeyreğinde yürürlüğe girmesi beklenmektedir. Bu sistem, tüm özel sektör çalışanları için zorunlu katılım esasına dayanacaktır. Mevcut Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) katılımcıları da bu sisteme dahil edilecektir.
Maaşlardan Ne Kadar Kesinti Yapılacak?
TES kapsamında, çalışanların brüt maaşlarından her ay %3 oranında zorunlu kesinti yapılacaktır. Bu kesintiye ek olarak, işverenler de çalışanları adına %3 oranında katkı sağlayacak ve devlet de ödenen primlere %30 oranında teşvik katkısı sunacaktır.
TES'in İşleyişi ve Emeklilik Şartları
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi, SGK sisteminden bağımsız olarak işleyecektir. Çalışanlar, hem SGK'dan hem de TES'ten emekli maaşı alabilecektir. Sistemde biriken fonlar, çalışanların seçimine göre çeşitli yatırım araçlarında değerlendirilecektir.
TES'ten emekli olabilmek ve birikimleri kullanabilmek için belirli şartlar bulunmaktadır:
- Sistemde en az 10 yıl kalma zorunluluğu vardır.
- Emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 olarak belirlenmiştir.
- Emeklilik durumunda, biriken tutarın %25'ine kadar toplu ödeme alınabilir, kalan tutar ise aylık olarak ödenecektir.
- Evlilik, ağır hastalık veya ilk konut alımı gibi özel durumlarda %10'a kadar kısmi çekim hakkı tanınabilir.
Kıdem Tazminatı ve TES İlişkisi
Yeni sistemle birlikte mevcut kıdem tazminatı uygulamasında da değişiklikler öngörülmektedir. Brüt maaşın %5,33'ü kıdem tazminatı olarak ayrılırken, %3'ü işveren katkısı olarak TES fonuna aktarılacaktır. Ancak, çalışanların geçmiş döneme ait kıdem tazminatı hakları korunacaktır.
BES ve TES Arasındaki Fark Nedir?
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) gönüllü katılıma dayanırken, Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) tüm çalışanlar için zorunlu olacaktır. BES'te sistemden çıkış hakkı bulunurken, TES'te çıkış hakkı tanınmayacaktır.