Krem Tartar Nedir?
Krem tartar, mutfaklarda sıkça kullanılan ancak pek çok kişi tarafından tam olarak ne olduğu bilinmeyen, beyaz, kokusuz ve asidik bir tozdur. Kimyasal adı potasyum bitartarat (veya potasyum hidrojen tartarat, KC4H5O6) olan bu madde, aslında üzüm suyunun fermantasyonu sırasında şarap fıçılarının dibinde doğal olarak oluşan tartarik asidin bir yan ürünüdür. Bu kristalize tortu toplanır ve saflaştırılarak mutfaklarımızda kullandığımız ince toz haline getirilir.
Mutfaktaki Temel Görevleri
Krem tartar, özellikle pişirme ve pastacılıkta çok yönlü faydalar sunar:
-
Yumurta Akı Stabilizatörü
Krem tartarın en bilinen kullanımlarından biri, çırpılmış yumurta aklarını stabilize etmesidir. Yumurta akı çırpılırken eklendiğinde, köpüğün daha hacimli, daha dayanıklı olmasını sağlar ve ısıya karşı direncini artırır. Bu sayede beze, sufle ve mereng gibi tariflerde istenen kabarık ve sabit yapının elde edilmesine yardımcı olur.
-
Kabartma Tozunun Ana Bileşeni
Krem tartar, kabartma tozunun temel asidik bileşenidir. Karbonat (sodyum bikarbonat) ile birleştiğinde, hamur işlerinin kabarmasını sağlayan karbondioksit gazı üretir. Bu reaksiyon, kek, kurabiye ve diğer unlu mamullere hafif ve pürüzsüz bir doku kazandırır.
-
Kristalleşme Önleyici
Şeker şuruplarının ve şekerlemelerin kristalleşmesini önlemede etkilidir. Şekerli karışımlara eklendiğinde, şekerin yeniden kristalleşmesini engelleyerek daha pürüzsüz ve kremsi bir kıvam elde edilmesini sağlar. Bu özelliğiyle fondan, şeker kaplı ürünler ve bazı tatlılarda tercih edilir.
-
pH Ayarlayıcı ve Renk Koruyucu
Mutfakta asidik bir ortam oluşturarak bazı yemeklerin lezzetini artırabilir. Ayrıca, haşlanmış sebzelerin renklerinin solmasını önlemeye yardımcı olur.
Diğer Kullanım Alanları
Krem tartar, mutfak dışında da bazı alanlarda kullanılır:
-
Temizlik: Suyla karıştırıldığında bakır, pirinç ve demir gibi metal eşyaların üzerindeki lekeleri temizlemek için etkili bir çözelti oluşturur.
-
Endüstriyel Kullanım: Bazı ilaç ve kozmetik ürünlerinin üretiminde stabilizatör ve pH düzenleyici olarak yer alır.
Saklama Koşulları ve Alternatifleri
Krem tartar, serin, kuru ve hava almayan bir ortamda saklandığında, açılmamış ambalajında 3-4 yıl, açıldıktan sonra ise 1-2 yıl tazeliğini koruyabilir. Eğer elinizde krem tartar yoksa, limon suyu veya beyaz sirke gibi asidik maddeler, benzer etkileri sağlamak için alternatif olarak kullanılabilir.