Ela Kelimesinin Tanımı ve Kökeni
'Ela' kelimesi, Türk Dil Kurumu'na göre "gözde sarıya çalan kestane rengi" olarak tanımlanır . Bu tanım, genellikle kahverengi ve yeşil tonlarının birleşimiyle ortaya çıkan, ışığa ve gölgeye bağlı olarak farklı görünümler sergileyebilen özel bir göz rengini ifade eder . Bazı kaynaklar ela gözü, kehribar ile yeşil veya mavi ile yeşil ya da mavi ile kehribar çaprazlamalarından doğan melez bir renk olarak da tanımlar; irisin merkezine doğru renk yeşile veya kehribara dönerken, dışı mavi veya yeşil olabilir .
Etimolojik olarak 'ela' kelimesi, Türkçe kökenli olup "ala" (alaca, çok renkli, karışık renkli) sözcüğüyle eş kökenlidir . Bu kelime, Moğolca "alag" sözcüğünden Türkçeye aktarılmıştır . Bazı kaynaklarda Arapça kökenli olduğu ve bir renk olarak geçtiği de belirtilmektedir . Ayrıca, bir isim olarak kullanıldığında Yunanca "Helene" kelimesiyle bağlantılı olarak "ışık, parlak, aydınlık" anlamlarına gelebileceği de ifade edilmiştir .
Ela Göz Renginin Özellikleri ve Nadirliği
Ela göz rengi, göz rengi spektrumunda kendine özgü bir yere sahiptir ve oldukça nadir görülen bir özelliktir. Dünya genelinde insan nüfusunun sadece %2-5'inde ela göz rengi bulunur . Bu nadirlik, ela gözleri daha çekici ve dikkat çekici kılar . Ela gözlerin en belirgin özellikleri şunlardır:
- Renk Yelpazesi: Kahverengi ve yeşilin çeşitli tonlarının karışımından oluşur. Renkler, sarıdan altın rengine kadar değişebilir .
- Işık Etkisi: Işık ve gölgeye bağlı olarak farklı görünümler sergileyebilir. Bazen daha yeşil, bazen daha kahverengi görünebilirler, bu da onlara değişken ve çok boyutlu bir doğa kazandırır .
- Benzersizlik ve Çekicilik: Mavi ve yeşil gözlere kıyasla daha az tanınmış olduğundan daha özel ve dikkat çekici bir görünüme sahiptir. Ela gözlü insanlar genellikle çekici ve ilgi çekici bulunur .
- Genetik Faktörler: Ela gözler, göz rengini belirleyen genetik faktörlerin bir sonucudur. OCA2 ve HERC2 genleri gibi başlıca genler göz rengini etkiler .
Kültürel ve Psikolojik Anlamları
Ela göz rengi, birçok kültürde belirli anlamlar taşır. Türk edebiyatında ve halk kültüründe "ela göz" tabiri sıkça yer bulur. Karacaoğlan'ın "Ela gözlerini sevdiğim dilber" dizeleri gibi örnekler, bu rengin romantik çağrışımlarını yansıtır . Şarkılarda ve halk hikâyelerinde ela gözlü karakterler genellikle güzellik ve gizemle özdeşleştirilir .
Psikolojik olarak ise ela gözlere sahip bireyler, genellikle özgür ruhlu, meraklı ve yaratıcı kişiler olarak algılanır . Bu durum, sosyal ilişkilerde bireylerin daha cesur ve yenilikçi olmalarını sağlayabilir. Ela gözler, bazı insanlarda bir gizem havası yaratır ve bu da bireylerin etraflarındaki insanlarla daha derin bağlantılar kurmalarına olanak tanır .