Türkiye'de 'UTS' kısaltması, bağlama göre iki farklı önemli sistemi ifade edebilir: Ürün Takip Sistemi (ÜTS) ve Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS). Her iki sistem de kendi alanlarında izlenebilirlik, güvenlik ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele gibi kritik amaçlara hizmet etmektedir.
Ürün Takip Sistemi (ÜTS) Nedir?
Ürün Takip Sistemi (ÜTS), Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) tarafından Sağlık Bakanlığı bünyesinde yönetilen bir projedir. Bu sistem, Türkiye'de üretilen veya ithal edilen tüm tıbbi cihazların ve kozmetik ürünlerinin, üretim bandından başlayarak satılıp kullanıldığı yere, hatta hastaya kadar tekil olarak takip edilebilmesini sağlar.
ÜTS'nin Temel Amaçları:
- Kayıt dışı ekonomiyle mücadele etmek ve ürünleri kayıt altına almak.
- Ürünlerin kullanıcıya güvenli bir şekilde ulaştırılmasını sağlamak ve hasta güvenliğini korumak.
- Tehlikeli ve güvensiz ürünlerin hızlıca piyasadan kaldırılmasını sağlamak.
- Denetimlerin etkin ve düzenli yürütülmesini sağlamak.
- Sağlık politikası üretimine katkıda bulunmak.
ÜTS kaydı, tıbbi cihaz ve kozmetik ürünleri üreten, ithal eden, dağıtan, satan veya kullanan tüm kişi ve kurumlar için zorunlu bir uygulamadır. Bu sistem sayesinde ürünlerin orijinalliği ve yasal durumu kontrol edilebilir.
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) Nedir?
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS), araçların akaryakıt alım süreçlerini otomatikleştiren ve dijital ortamda takip edilmesini sağlayan bir sistemdir. Bu sistem, araçlara monte edilen özel bir Taşıt Tanıma Birimi (TTB) sayesinde çalışır. Araç akaryakıt istasyonuna geldiğinde, bu birim sistem tarafından otomatik olarak tanınır, plaka bilgisi doğrulanır ve dolum gerçekleştirilir.
UTTS'nin Temel Amaçları ve Faydaları:
- Akaryakıt piyasasında kayıt dışı ekonomiyle mücadele etmek ve vergi kayıp/kaçaklarını önlemek.
- Yakıt alım işlemlerinde manuel hataları ortadan kaldırmak ve işlem süresini kısaltmak.
- Büyük filo yöneten işletmeler için maliyetleri düşürmek ve dolum süreçlerini otomatize etmek.
- Yakıt tüketimini daha şeffaf bir şekilde denetleyerek verimliliği artırmak.
UTTS, özellikle büyük filolar yöneten işletmeler, taşımacılık, lojistik ve kamu kurumları gibi çok sayıda aracın yakıt aldığı sektörler için zorunludur. Akaryakıt istasyonlarının da UTTS donanımlarını kurması zorunludur. Bireysel araç sahipleri için zorunlu olmamakla birlikte, akaryakıt harcamalarını gider olarak göstermek isteyen şahıs şirketleri için UTTS montajı gereklidir.
Her iki sistem de Türkiye'de ilgili sektörlerde şeffaflığı, güvenliği ve denetimi artırarak önemli katkılar sağlamaktadır.