Japon mutfağının en bilinen ve sevilen lezzetlerinden biri olan tempura, aslında bir pişirme tekniği ve bu teknikle hazırlanan yiyeceklerin genel adıdır. Temelde, sebzelerin, deniz ürünlerinin veya etlerin hafif bir hamura bulanıp derin yağda kızartılmasıyla elde edilir. Tempuranın en belirgin özelliği, hamurunun son derece hafif, çıtır ve yağ çekmeyen bir yapıya sahip olmasıdır. Bu, doğru hamur hazırlığı ve pişirme tekniği ile mümkün olur.
Tempuranın Kökeni ve Tarihi
Tempuranın kökeni hakkında çeşitli teoriler bulunsa da, en yaygın kabul gören görüş, 16. yüzyılda Japonya'ya gelen Portekizli misyonerler tarafından tanıtıldığı yönündedir. Portekizlilerin, Katoliklerin oruç dönemlerinde et yerine balık ve sebzeleri kızartma geleneği, Japonya'da farklı bir yorumla benimsenmiş ve zamanla bugünkü tempura formunu almıştır. Özellikle Nagasaki gibi liman kentlerinde bu lezzet hızla yayılmış ve Japon mutfağının ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir.
Tempura Hamuru Nasıl Yapılır?
Tempura hamurunun sırrı, kullanılan malzemelerin sıcaklığında ve karıştırma tekniğinde yatar. Geleneksel tempura hamuru genellikle şu malzemelerle hazırlanır:
- Un: Genellikle düşük proteinli, kek unu veya özel tempura unu kullanılır.
- Soğuk Su: Buz gibi soğuk su, hamurun daha hafif olmasını sağlar.
- Yumurta: Hamura bağlayıcılık ve renk verir.
Hamurun en önemli özelliği, çok az karıştırılmasıdır. Hamurda topakların olması, hatta biraz unun çözülmemiş kalması, tempuranın daha çıtır olmasını sağlar. Aşırı karıştırma, hamurun glutenini geliştirerek sertleşmesine neden olabilir.
Tempura Hangi Malzemelerle Yapılır?
Tempura, çok çeşitli malzemelerle hazırlanabilir. En popüler olanları şunlardır:
- Deniz Ürünleri: Karides, kalamar, yılan balığı, levrek gibi çeşitli balıklar ve kabuklu deniz ürünleri tempura için idealdir.
- Sebzeler: Tatlı patates, kabak, patlıcan, ıspanak, mantar, kuşkonmaz, yeşil fasulye gibi mevsim sebzeleri yaygın olarak kullanılır.
- Etler: Tavuk ve bazı kırmızı etler de tempura olarak hazırlanabilir, ancak deniz ürünleri ve sebzeler kadar yaygın değildir.
Malzemeler genellikle tek lokmalık veya kolay yenebilecek boyutlarda kesilir ve hazırlanır. Bazı sebzeler, örneğin ıspanak, yaprak halinde hamura bulanır.
Tempura Nasıl Pişirilir?
Tempura, derin yağda, genellikle 170-180°C arasındaki sabit bir sıcaklıkta pişirilir. Yağın sıcaklığı, tempuranın hem içi hem de dışı eşit şekilde pişmesini ve çıtır kalmasını sağlar. Malzemeler hamura batırıldıktan sonra dikkatlice sıcak yağa bırakılır ve her iki tarafı da altın rengi olana kadar kızartılır. Pişen tempuralar, fazla yağını süzmesi için bir tel üzerine alınır.
Tempura Nasıl Servis Edilir?
Tempura genellikle sıcak olarak servis edilir. Yanında özel bir sos ile birlikte sunulur. Bu sos, tentsuyu olarak bilinir ve genellikle dashi (balık suyu), soya sosu ve mirinden (tatlı pirinç şarabı) yapılır. Tentsuyu'nun içine rendelenmiş daikon turpu ve rendelenmiş zencefil eklenerek lezzeti zenginleştirilebilir. Tempura, tek başına bir atıştırmalık olarak veya pirinç, erişte (soba veya udon) gibi ana yemeklerin yanında servis edilebilir.
Tempuranın hafifliği ve çıtır dokusu, onu Japon mutfağının en sevilen ve zarif lezzetlerinden biri yapmaktadır. Doğru malzemeler ve tekniklerle evde de kolayca hazırlanabilir.