Nöroloji Nedir?
Nöroloji, beyin, omurilik, periferik sinirler ve kaslar dahil olmak üzere sinir sistemi hastalıklarının tanı, tedavi ve takibiyle ilgilenen tıbbi bir uzmanlık dalıdır. Halk arasında 'beyin ve sinir hastalıkları bölümü' olarak da bilinir. Nöroloji uzmanları, sinir sisteminin karmaşık yapısındaki anatomik ve fizyolojik bozukluklara bağlı olarak ortaya çıkan rahatsızlıkları cerrahi olmayan yöntemlerle ele alır.
Nöroloji Hangi Hastalıklara Bakar?
Nöroloji bölümünün ilgi alanına giren hastalıklar oldukça geniştir. Bu hastalıklar, sinir sisteminin farklı bölgelerini etkileyebilir ve çeşitli belirtilerle kendini gösterebilir. Başlıca nörolojik hastalıklar şunlardır:
- Baş Ağrıları: Migren, gerilim tipi baş ağrısı ve küme baş ağrısı gibi kronik veya şiddetli baş ağrıları.
- Epilepsi (Sara): Beyindeki anormal elektriksel aktivite sonucu ortaya çıkan nöbetlerle karakterize bir durum.
- Beyin Damar Hastalıkları: İnme (felç), beyin kanaması gibi beyne kan akışını etkileyen durumlar.
- Parkinson Hastalığı: Hareket bozukluklarına yol açan ilerleyici bir nörodejeneratif hastalık.
- Alzheimer ve Diğer Demanslar: Bellek, düşünme ve davranışları etkileyen bilişsel bozukluklar.
- Multipl Skleroz (MS): Merkezi sinir sistemini etkileyen kronik, otoimmün bir hastalık.
- Periferik Sinir Hastalıkları: Sinir sıkışmaları (karpal tünel sendromu gibi), nöropatiler ve kas hastalıkları.
- Uyku Bozuklukları: Uykusuzluk (insomnia), aşırı uyku (hipersomnia) ve uyku apnesi gibi durumlar.
- Baş Dönmesi (Vertigo): Denge ve koordinasyon sorunlarına yol açan durumlar.
- Beyin ve Omurilik İltihaplanmaları: Menenjit ve ensefalit gibi enfeksiyonlar.
Tanı ve Tedavi Yöntemleri
Nöroloji bölümünde hastalıkların tanısı için detaylı bir nörolojik muayene yapılır. Bu muayenede hastanın bilinç düzeyi, kafa içi sinirleri, motor ve duyu sistemi, refleksleri, denge ve koordinasyonu değerlendirilir.
Tanıyı kesinleştirmek ve hastalığın seyrini belirlemek için çeşitli ileri tetkikler kullanılır:
- Görüntüleme Yöntemleri: Bilgisayarlı Tomografi (BT), Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG), anjiyografi ve renkli doppler gibi yöntemlerle beyin ve omurilik yapıları incelenir.
- Elektrofizyolojik Testler: Elektroensefalografi (EEG) ile beyin elektriksel aktivitesi, Elektromiyografi (EMG) ile kas ve sinir fonksiyonları değerlendirilir. Ayrıca VEP, SEP gibi uyarılmış potansiyel testleri de uygulanabilir.
- Laboratuvar Testleri: Kan testleri ve gerektiğinde lomber ponksiyon (beyin omurilik sıvısı analizi) ile enfeksiyonlar, iltihaplanmalar veya diğer biyokimyasal anormallikler araştırılır.
- Uyku Testleri: Uyku bozukluklarının tanısı için polisomnografi gibi uyku laboratuvarı testleri yapılabilir.
Tedavi yaklaşımları, hastalığın türüne ve şiddetine göre kişiye özel olarak belirlenir. Genellikle ilaç tedavileri, fizik tedavi ve rehabilitasyon programları, yaşam tarzı değişiklikleri ve bazı durumlarda cerrahi müdahale için ilgili branşlara yönlendirme nöroloji uzmanları tarafından planlanır.