Odysseus Sözleşmesi'nin Tanımı
Odysseus Sözleşmesi, davranış ekonomisi ve psikolojide önemli bir kavramdır. Bu sözleşme, bireyin gelecekte istenmeyen davranışlar sergilememek veya uzun vadeli hedeflerine ulaşmak amacıyla şimdiki ve gelecekteki hâli arasında yaptığı bir tür pazarlık veya ayarlamadır. Esasen, kısa vadeli arzulara yenik düşmeden, uzun vadeli hedeflere ulaşabilmek için kişinin kendi kendine uyguladığı bir önlem veya kısıtlamayı ifade eder.
Mitolojik Kökeni: Odysseus ve Sirenler
Bu kavram, adını Homeros'un ünlü destanı “Odysseia”daki İthaka Kralı Odysseus'tan almıştır. Destana göre, Truva Savaşı'ndan sonra yurduna dönmeye çalışan Odysseus, denizcileri büyüleyici şarkılarıyla kendilerine çeken ve gemilerini kayalıklara çarptırarak ölümlerine neden olan Sirenler Adası'nın yakınından geçmek zorunda kalır.
- Odysseus, Sirenlerin şarkısının tehlikelerini bilmektedir ve bu büyülü ezgiye karşı koyamayacağını öngörür.
- Bu nedenle, mürettebatının kulaklarını balmumuyla tıkamalarını emreder ve kendisini geminin direğine sıkıca bağlatır.
- Odysseus, ne kadar yalvarırsa yalvarsın, adamlarına kendisini çözmemeleri talimatını verir.
- Bu sayede, aklı başındaki şimdiki Odysseus, gelecekte Sirenlerin cazibesine kapılacak olan kendisini kontrol altına almış ve felaketten kaçınmıştır.
Günlük Hayatta Odysseus Sözleşmesi
Odysseus Sözleşmesi, günümüzde de kişisel gelişim ve hedef belirleme süreçlerinde sıkça kullanılan bir stratejidir. Bireylerin anlık hazlara karşı koyarak daha büyük ve uzun vadeli faydalar elde etmelerine yardımcı olur. Bu anlaşma, genellikle kötü veya sağlıksız alışkanlıkları ortadan kaldırmak ve iyi alışkanlıklar edinmek amacıyla yapılır.
Günlük hayattan bazı örnekler şunlardır:
- Bir egzersiz programına sadık kalmak için bir arkadaşla anlaşmak ve antrenmanı kaçırılması durumunda ona pahalı bir yemek ısmarlama sözü vermek.
- Ders çalışırken telefonun dikkat dağıtmasını engellemek için telefonu başka birine vermek.
- Sağlıklı beslenme hedefine ulaşmak için eve abur cubur almamak.
- Faturaların zamanında ödenmesi için otomatik ödeme talimatı vermek.
Bu tür anlaşmalar, bireyin iradesini güçlendirme ve kendi kendini kontrol etme yeteneğini artırma amacı taşır, böylece uzun vadeli hedeflerle anlık arzular arasındaki çatışma yönetilebilir.