Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) Nedir?
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK), Türkiye sermaye piyasalarında önemli bir rol oynayan, özel hukuk tüzel kişiliğine sahip bir anonim şirkettir. MKK, sermaye piyasası araçlarının kaydileştirilmesine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek, kaydileştirilen bu araçları ve bunlara bağlı hakları elektronik ortamda izlemek ve merkezi saklamasını yapmak üzere kurulmuştur. Başka bir deyişle, hisse senetleri, tahviller, yatırım fonları gibi menkul kıymetlerin fiziksel olarak değil, elektronik ortamda kaydedilmesini ve takip edilmesini sağlar.
MKK Ücretleri Neden Alınır?
MKK, sermaye piyasası işlemlerinin güvenli ve etkin bir şekilde yürütülmesi için sunduğu hizmetler karşılığında belirli ücretler talep eder. Bu ücretler, yatırımcıların hesap açma, işlem yapma ve hesaplarını aktif tutma süreçlerinde ödemeleri gereken masrafları ifade eder.
Başlıca MKK Ücret Türleri
-
Hesap Açma Ücreti
MKK nezdinde açılan her yeni yatırımcı hesabı için bir defaya mahsus alınan ücrettir. Aynı gün içinde açılıp iptal edilen hesaplar için bu ücret alınmaz.
-
Yatırımcı Bilgilendirme Hizmeti Ücreti
MKK'da adına ilk kez sicil açılan yatırımcıların ücretsiz bilgilendirme, yatırımcı blokajı gibi hizmetlerden faydalanabilmesi için tahsil edilen bir ücrettir. Yatırımcının bu hizmetlerden tekrar şifre talep etmesi halinde aynı ücret yeniden alınabilir.
-
Hesap Bakım Ücreti
Saklama bakiyelerinin piyasa değeri belirli bir limitin (örneğin 1.000 TL) üzerinde olan hesaplardan günlük olarak tahsil edilen bir ücrettir. Bu ücret genellikle aylık olarak tahakkuk ettirilir.
-
Saklama Ücretleri
Kaydileştirilmiş sermaye piyasası araçlarının (pay senedi, yatırım fonu vb.) MKK nezdinde saklanması karşılığında alınan ücrettir. Bu ücretler, menkul kıymetin türüne ve piyasa değerine göre değişiklik gösterebilir.
-
İşlem Ücretleri
Menkul kıymet alım-satım işlemleri, virman (devir) işlemleri ve temettü ödemeleri gibi MKK bünyesinde gerçekleştirilen faaliyetler için uygulanan ücret tarifesidir. Bu bedel, yatırımcıların işlem hacmine, kullanılan hizmet türüne ve işlem sıklığına göre değişebilir.
MKK Ücretlerine İlişkin Genel Bilgiler
MKK ücretleri genellikle aylık olarak üye bazında tahakkuk ettirilir ve izleyen ayın belirli bir gününe kadar ödenir. Bu ücretlere genellikle Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV) eklenir. MKK ücret tarifesi, piyasadaki gelişmelere göre her yıl Ocak ayında yeniden değerlendirilir. Hangi banka veya aracı kurum aracılığıyla işlem yapılırsa yapılsın, MKK tarafından alınan temel ücretler genellikle aynıdır.