KAKS Nedir?
KAKS, açılımı Kat Alanı Kat Sayısı olan ve inşaat sektöründe sıkça kullanılan önemli bir terimdir. Genellikle halk arasında emsal olarak da adlandırılır. KAKS, bir parselde inşa edilebilecek toplam kat alanının, aynı parselin büyüklüğüne bölünmesiyle elde edilen bir katsayıdır. Bu oran, bir arsa üzerinde toplamda kaç metrekare kapalı inşaat alanı yapılabileceğini gösterir ve yapının yoğunluğunu belirleyen en önemli parametrelerden biridir.
İmar planlarında belirtilen KAKS değeri, bir gayrimenkul projesinin tasarımını, ölçeğini ve ekonomik değerini doğrudan etkiler. Yüksek KAKS değerine sahip arsalar, daha fazla inşaat alanı sunacağı için genellikle daha değerli kabul edilir ve yatırımcılar için cazip olabilir. Bu değer, binanın kaç katlı olacağından bağımsız olarak, tüm katlardaki toplam kapalı alanı belirler.
KAKS Nasıl Hesaplanır?
KAKS hesaplaması oldukça basittir. Bir arsanın toplam inşaat alanı hakkını bulmak için, arsa alanı ile imar planında belirtilen KAKS değeri çarpılır. Formülü şu şekildedir:
- KAKS = Toplam İnşaat Alanı / Arsa Alanı
Örneğin, 1.000 metrekare büyüklüğündeki bir parselde KAKS değeri 2.00 olarak belirlenmişse, bu parsele yapılabilecek toplam inşaat alanı 1.000 m² x 2.00 = 2.000 m² olacaktır. Bu 2.000 m²'lik toplam alan, binanın katlarına dağıtılarak kullanılabilir. KAKS oranları genellikle 0.20, 0.30, 0.40, 1.0, 1.5, 2.0 gibi farklı değerlerde olabilir.
KAKS Hesabına Dahil Edilmeyen Alanlar Nelerdir?
KAKS hesaplamasında, bazı yapı elemanları ve alanlar toplam inşaat alanına dahil edilmez. Bu durum, binaların daha fonksiyonel ve yaşanabilir olmasını sağlamak amacıyla getirilmiştir. Emsal dışı tutulan başlıca alanlar şunlardır:
- Otopark alanları (kapalı otoparklar, rampaları ve manevra alanları)
- Sığınaklar
- Yangın merdivenleri
- Teraslar (kapalı değilse)
- Kat bahçeleri ve açık geçişler
- Bodrum katlarının belirli kısımları (örneğin, yalnızca tesisat için ayrılan katlar)
- Kapıcı dairelerinin belirli bir kısmı (70 metrekareye kadar)
- Ortak alan olarak kullanılan mescit ve müştemilat
- Ticari amaç gütmeyen çocuk oyun bahçeleri ve çocuk bakım üniteleri
Bu istisnalar, imar planı notlarına ve ilgili yönetmeliklere göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, bir inşaat projesine başlamadan önce imar durum belgesindeki KAKS değerlerini ve özel plan notlarını dikkatlice incelemek büyük önem taşır.