İkinci Öğretim Nedir?
İkinci öğretim, yükseköğretim kurumlarında, örgün (birinci) öğretim programlarının eş değeri olan derslerin, normal eğitim saatleri dışında, genellikle akşamları veya hafta sonları yürütüldüğü bir eğitim sistemidir . Bu sistem, özellikle gündüz saatlerinde çalışma veya başka sorumlulukları nedeniyle eğitim alamayan öğrencilere üniversite eğitimi alma fırsatı sunmak amacıyla oluşturulmuştur .
Birinci Öğretim ile Benzerlikleri
İkinci öğretim programları, birinci öğretim programlarıyla birçok açıdan benzerlik gösterir:
- Eğitim Kalitesi: İki öğretim türünde de eğitim kalitesi aynıdır .
- Akademisyenler: Derslere giren akademisyenler genellikle aynıdır .
- Ders İçerikleri ve Sayısı: Ders içerikleri ve ders saati sayıları birinci öğretimle aynıdır .
- Diploma: Mezun olunduğunda alınan diploma, birinci öğretim diplomasıyla tamamen aynıdır ve üzerinde 'ikinci öğretim' ibaresi yer almaz .
Temel Farklılıklar
İkinci öğretimi birinci öğretimden ayıran başlıca farklar şunlardır:
- Ders Saatleri: En belirgin fark, derslerin akşam saatlerinde yapılmasıdır. Genellikle 17.00-18.00 civarında başlayıp 21.00-23.00 arasında sona erebilir .
- Harç Ücretleri: Devlet üniversitelerinde birinci öğretim öğrencileri program süresi içinde harç ödemezken, ikinci öğretim öğrencileri dönemlik veya yıllık harç ücreti ödemek zorundadır . Bu ücretler bölüme göre değişiklik gösterebilir .
- Yerleştirme Puanları: İkinci öğretim programlarının üniversite giriş puanları, genellikle birinci öğretim programlarına göre daha düşüktür .
Avantajları
İkinci öğretimin öğrencilere sunduğu bazı avantajlar bulunmaktadır:
- Çalışanlar İçin Uygunluk: Gündüzleri çalışmak zorunda olan veya başka sorumlulukları bulunan kişiler için eğitimlerini sürdürme imkanı sunar .
- Düşük Puanla Giriş: İstediği bölüme birinci öğretim puanıyla yerleşemeyen öğrencilere, daha düşük puanlarla aynı bölümde okuma şansı tanır .
- Esneklik: Sabah erken derslere katılma zorunluluğu olmaması, bazı öğrenciler için tercih sebebi olabilir .
Dezavantajları
Avantajlarının yanı sıra, ikinci öğretimin bazı dezavantajları da mevcuttur:
- Harç Ücreti: En önemli dezavantaj, ödenmesi gereken harç ücretleridir .
- Ulaşım Sorunları: Derslerin geç saatlere kadar sürmesi, özellikle toplu taşıma imkanlarının kısıtlı olduğu durumlarda ulaşım sorunlarına yol açabilir .
- Sosyalleşme Kısıtlılığı: Ders saatlerinin farklı olması nedeniyle, birinci öğretim öğrencilerine kıyasla sosyalleşme olanakları daha kısıtlı olabilir .
- Verimlilik ve Düzen: Akşam derslerinden tam verim alma ve düzenli bir çalışma, beslenme, uyku programı oluşturma konusunda zorluklar yaşanabilir .
- Okul Etkinlikleri: Gündüz yapılan okul etkinliklerine katılım için ekstra çaba gerekebilir .
Güncel Durum: İkinci Öğretimin Geleceği
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından yapılan açıklamalarla, devlet üniversitelerindeki ikinci öğretim programlarının kapatıldığı duyurulmuştur . Bu karar, üniversitelerdeki program kalitesini artırmaya yönelik önemli bir adım olarak belirtilmiştir. Kapatılan programların kontenjanları, istihdama duyarlı ve geleceğin mesleklerine uygun yeni programlara aktarılmıştır. Vakıf üniversitelerinin de benzer şekilde, ikinci öğretim programları yerine istihdam odaklı programlara yönelmesi beklenmektedir . Bu durum, ikinci öğretim sisteminin devlet üniversitelerindeki varlığının sona erdiğini ve yükseköğretimde yeni bir dönemin başladığını göstermektedir.