6222 Sayılı Kanun ve Amacı
Türkiye'de spor müsabakalarında şiddet ve düzensizliğin önüne geçmek amacıyla 2011 yılında yürürlüğe giren 6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun, spor etkinliklerinin güvenli ve düzenli bir ortamda gerçekleşmesini hedeflemektedir. Bu kanun, müsabaka öncesinde, esnasında veya sonrasında spor alanları ile bunların çevresinde, taraftarların toplu olarak bulunduğu yerlerde veya müsabaka güzergahlarında meydana gelebilecek şiddet olaylarını engellemeyi amaçlar. Kanun, sadece profesyonel ligleri değil, amatör müsabakalar da dahil olmak üzere tüm spor etkinliklerini kapsar ve sporcular, hakemler, seyirciler, kulüp yöneticileri ve medya mensupları gibi birçok ilgili tarafın görev ve sorumluluklarını düzenler.
Başlıca Cezalar ve Yaptırımlar
6222 sayılı Kanun, sporda şiddet ve düzensizliği önlemek için çeşitli hukuki yaptırımlar öngörmektedir:
-
Seyirden Yasaklanma
Bu kanunun en bilinen ve sıkça uygulanan yaptırımlarından biri “seyirden yasaklanma” tedbiridir. Kanunda tanımlanan veya atıfta bulunulan suçları işleyen kişiler hakkında mahkemece güvenlik tedbiri olarak spor müsabakalarını seyirden yasaklama kararı verilir. Seyirden yasaklanma, kişinin müsabakaları ve antrenmanları izlemek amacıyla spor alanlarına girişinin yasaklanması anlamına gelir. Bu yasaklama kararı, cezanın infazı tamamlandıktan sonra genellikle bir yıl süreyle devam eder. Aynı suçu tekrar işleyenler için bu süre üç yıla, üçüncü kez işleyenler için ise beş yıla kadar çıkabilir. Seyirden yasaklanan kişilerin, yasak süresince spor kulüplerinde veya federasyonlarda yönetici, hakem, temsilci veya gözlemci olarak görev yapması da engellenir. Ayrıca, bu kişiler müsabaka saatlerinde en yakın kolluk birimine imza atmakla yükümlü tutulabilir.
-
Adli Para Cezası
Kanun hükümlerine göre bileti olmaksızın spor müsabakalarını izlemek amacıyla müsabaka ve seyir alanlarına giren kişilere elli günden az olmamak üzere adli para cezası verilir. Eğer bu suçu seyirden yasaklanmış bir kişi işlerse, adli para cezasının miktarı iki yüz günden az olamaz.
-
Hapis Cezası
Şike ve teşvik primi gibi sporun dürüstlüğünü zedeleyen fiiller, 6222 sayılı Kanun kapsamında ağır yaptırımlara tabidir. Spor müsabakalarının sonucunu etkilemek amacıyla kazanç veya menfaat sağlama eylemi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası gerektirebilir. Seyirden men edilmiş bir kişinin usulsüz yollarla stadyuma girmesi durumunda ise 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezasına hükmedilebilir.
-
İdari Para Cezası
Sporda şiddeti teşvik edecek şekilde basın ve yayın yoluyla açıklamada bulunan kişilere, fiilleri suç oluşturmadığı takdirde, beşbin Türk Lirasından ellibin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilir. Bu tür açıklamaların spor kulübü veya federasyon yöneticileri tarafından yapılması halinde ceza beş katına kadar artırılabilir.
-
Alkol ve Uyuşturucu Madde Kullanımı
Alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisinde olduğu açıkça anlaşılan kişiler spor alanına alınmaz. Bu şekilde spor alanlarına girmeye çalışan veya giren ve çıkmamakta ısrar eden kişiler zor kullanılarak çıkarılır ve haklarında bir yıl süreyle seyirden yasaklama tedbiri uygulanır.
Uygulama ve Denetim
Kanunun etkin bir şekilde uygulanması için İl ve İlçe Spor Güvenlik Kurulları oluşturulmuştur. Bu kurullar, spor etkinliklerinin güvenliğini sağlamak ve koordinasyonu yürütmekle görevlidir. Ayrıca, elektronik bilet (e-bilet) sistemi, seyirden yasaklama tedbirlerinin takibini ve uygulanmasını kolaylaştırmaktadır.