Yeşil Reçeteli İlaç Nedir?
Yeşil reçeteli ilaçlar, Türkiye'de Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen ve bağımlılık yapma potansiyeli düşük olmasına rağmen, kötüye kullanım riski taşıyan psikotrop maddeleri içeren ilaçlardır. Bu ilaçlar, genellikle merkezi sinir sistemi üzerinde etki gösterir ve anksiyete, uyku bozuklukları, hafif depresyon gibi durumların tedavisinde kullanılır.
Neden Yeşil Reçete ile Verilir?
Yeşil reçete uygulaması, 1971 tarihli "Psikotrop Maddeler Sözleşmesi" uyarınca, bu tür ilaçların tıbbi erişimini sağlarken, aynı zamanda suistimal edilmesini önlemek amacıyla getirilmiştir. Bu sistem sayesinde, ilaçların doğru endikasyonlarda ve uygun dozlarda kullanılması hedeflenir, böylece hem hasta sağlığı korunur hem de ilaç bağımlılığı gibi olumsuz durumların önüne geçilir.
Yeşil Reçeteli İlaçlara Örnekler
Yeşil reçete kapsamına giren ilaçlar genellikle şu kategorilerde yer alır:
- Anksiyolitikler (kaygı gidericiler), örneğin Diazepam ve Alprazolam içeren ilaçlar.
- Uyku düzenleyiciler ve sedatifler, örneğin Zolpidem ve Midazolam içeren ilaçlar.
- Bazı kas gevşeticiler.
- Hafif etkilere sahip antidepresanlar.
- Tramadol ve Pregabalin gibi bazı ağrı kesiciler ve nöropatik ağrı ilaçları.
- Biperiden ve Lorazepam gibi merkezi sinir sistemi üzerinde etkili diğer ilaçlar.
Bu ilaçların listesi, tıbbi gelişmeler ve denetim ihtiyaçları doğrultusunda Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) tarafından sürekli güncellenmektedir.
Yeşil Reçete Nasıl Düzenlenir ve Temin Edilir?
Yeşil reçeteli ilaçlar, yalnızca yetkili hekimler tarafından yazılabilir. Eskiden kendinden kopyalı, üç nüshalı matbu formlar halinde düzenlenen bu reçeteler, 2017 yılından itibaren büyük ölçüde Renkli Reçete Sistemi adı verilen elektronik sistem (e-reçetem) üzerinden düzenlenmektedir.
Reçete yazımında dikkat edilmesi gerekenler:
- Reçeteler Türkçe, okunaklı ve anlaşılır olmalıdır.
- Hekim tarafından yazılan reçeteler, sistem üzerinden takip edilir.
- Bir yeşil reçeteye aynı etkin maddeyi içeren ilaçlardan en fazla iki kutu yazılabilir. Bu miktarın üzerindeki ilaçlar için ilgili tek uzman hekim raporu gereklidir.
Eczaneler, yeşil reçeteli ilaçları temin ederken hastanın kimlik bilgilerini eşleştirir ve ilacı sadece reçete sahibine teslim eder. İlaçların stok ve tüketim bilgileri psikotrop defterine işlenir ve sistem üzerinden raporlanır.
Kırmızı ve Yeşil Reçete Arasındaki Fark Nedir?
Türkiye'de ilaçların risk düzeyine göre farklı renklerde reçeteler kullanılır. Kırmızı reçete, uyuşturucu madde ve müstahzarları gibi bağımlılık riski çok daha yüksek olan ilaçlar için düzenlenirken; yeşil reçete, psikotrop madde ve müstahzarları gibi bağımlılık riski daha düşük ancak yine de kontrol gerektiren ilaçlar için kullanılır. Her iki reçete türü de ilaçların kötüye kullanımını engellemeyi amaçlar, ancak kapsadıkları ilaçların risk profilleri farklıdır.