Ulusal Sağlık Hizmeti (NHS) Nedir?
Ulusal Sağlık Hizmeti (National Health Service - NHS), Birleşik Krallık'ta kamu tarafından finanse edilen ve sunulan sağlık hizmetlerinin genel adıdır. 1948 yılında kurulan NHS, dünyanın en büyük ve en eski tek ödemeli sağlık sistemlerinden biridir. Temel amacı, Birleşik Krallık'ta ikamet eden herkese, ödeme gücüne bakılmaksızın, klinik ihtiyaca dayalı, kapsamlı ve ücretsiz sağlık hizmeti sunmaktır.
NHS'in Tarihi ve Kuruluş İlkeleri
NHS, İkinci Dünya Savaşı'nın ardından uygulanan büyük sosyal reformların bir parçası olarak 5 Temmuz 1948'de kurulmuştur. Dönemin Sağlık Bakanı Aneurin Bevan tarafından Manchester'daki Park Hastanesi'nde başlatılan bu sistemin temel ilkeleri şunlardı:
- Hizmetlerin kapsamlı olması.
- Hizmetlerin evrensel olması (herkes için erişilebilir olması).
- Hizmetlerin teslimat noktasında ücretsiz olması (ödeme gücüne değil, klinik ihtiyaca dayalı olması).
Bu ilkeler, sağlık hizmetlerine erişimde eşitliği sağlamayı hedeflemiştir.
Yapısı ve Finansmanı
NHS, tek bir merkezi yapıdan ziyade, Birleşik Krallık'ı oluşturan dört ülke için ayrı ayrı işleyen sistemlerden oluşur: NHS İngiltere, NHS İskoçya, NHS Galler ve Kuzey İrlanda'daki Sağlık ve Sosyal Bakım (genellikle "NHS" olarak anılır). Bu sistemler, büyük ölçüde genel vergiler ve Ulusal Sigorta katkılarıyla finanse edilir. Hastalardan alınan bazı hizmet ücretleri (örneğin reçete ücretleri) de finansmanın küçük bir kısmını oluşturur. NHS, kar amacı gütmeyen bir kuruluştur.
Sunulan Hizmetler
NHS, Birleşik Krallık'ta ikamet eden kişilere geniş bir yelpazede sağlık hizmetleri sunar. Bu hizmetlerin çoğu ücretsizdir. Başlıca hizmet alanları şunlardır:
- Aile Hekimliği (GP Hizmetleri): Hastaların ilk başvuru noktasıdır ve temel tıbbi bakımı sağlar.
- Hastane ve Uzmanlık Hizmetleri: Acil servisler, ameliyatlar, doğum hizmetleri, yatarak tedavi ve uzman doktor muayeneleri gibi geniş bir yelpazeyi kapsar.
- Akıl Sağlığı Hizmetleri: Ruh sağlığı sorunları için destek ve tedavi sunar.
- Eczane Hizmetleri: Reçeteli ilaçların temini ve bazı temel sağlık danışmanlıkları.
- Ambulans Hizmetleri: Acil durumlarda hızlı tıbbi müdahale.
- Koruyucu Sağlık Hizmetleri: Aşılama, anne ve çocuk sağlığı hizmetleri gibi önleyici bakımlar.
Ancak, İngiltere'de diş tedavisi ve optik bakım gibi bazı hizmetler ile reçeteli ilaçlar için belirli ücretler alınabilir. Bununla birlikte, 60 yaş üstü ve devlet yardımı alanlar gibi bazı gruplar bu ücretlerden muaf tutulur. Hayati tehlike olmayan durumlarda, tavsiye almak veya aile hekiminin çalışma saatleri dışında randevu alabilmek için NHS'in danışma numarası "111" aranabilir.
Önemli Bilgiler
NHS, 1,7 milyondan fazla çalışanıyla dünyanın en büyük beşinci işvereni ve aynı zamanda dünyanın en büyük askeri olmayan kamu kuruluşudur. Her 24 saatte yaklaşık 1 milyon hasta NHS hizmetlerinden faydalanmaktadır. NHS, ilaç alımlarında önemli bir pazar gücüne sahip olup, küresel ilaç fiyatlarını etkileyerek genellikle fiyatları daha düşük tutar.