Pipe Nedir?

Fiziksel Anlamda Pipe (Boru Hattı)

Günlük yaşamda ve endüstride “pipe” kelimesi genellikle boru veya boru hattı anlamında kullanılır. Bu bağlamda pipe, sıvı, gaz veya katı maddelerin bir noktadan başka bir noktaya taşınmasını sağlayan içi boş, silindirik bir yapıdır .

• Endüstriyel Boru Hatları: Petrol, doğal gaz, su ve kimyasal maddeler gibi akışkanların uzun mesafeler boyunca güvenli ve verimli bir şekilde taşınmasında kritik rol oynarlar . Bu sistemler, şehirler ve ülkeler arası altyapının temelini oluşturur .
• Malzeme Çeşitliliği: Endüstriyel borular, taşınacak maddenin özelliklerine ve kullanım alanına göre çelik, paslanmaz çelik, PVC veya polietilen gibi farklı malzemelerden üretilebilir .

Bilgisayar Bilimlerinde Pipe (İşlem Hattı)

Bilgisayar bilimleri ve özellikle Unix/Linux işletim sistemlerinde “pipe” (işlem hattı), iki veya daha fazla program ya da komut arasında veri akışını sağlayan bir mekanizmadır . Bu, bir programın çıktısının doğrudan başka bir programın girdisi olarak kullanılmasını mümkün kılar .

• Çalışma Prensibi: Unix benzeri sistemlerde, pipe genellikle dikey çizgi (|) sembolü ile gösterilir. Örneğin, komut1 | komut2 ifadesinde, komut1'in standart çıktısı (stdout), komut2'nin standart girdisi (stdin) haline gelir . Bu sayede komutlar eş zamanlı olarak çalışabilir ve veriler geçici dosyalar yerine doğrudan bellek üzerinden aktarılır .
• Tek Yönlü İletişim: Pipe'lar tek yönlüdür; yani veri akışı soldan sağa doğru gerçekleşir . Veriler, İlk Giren İlk Çıkar (FIFO) prensibine göre işlenir ve işletim sistemi tarafından arabelleğe alınır .
• Avantajları: Pipe'lar, karmaşık görevleri birden fazla basit komutu birleştirerek hızlı ve verimli bir şekilde gerçekleştirmeyi sağlar. Bu, sistem kaynaklarını daha etkin kullanmaya ve disk alanı kullanımını azaltmaya yardımcı olur .

Yazılım Mühendisliğinde Pipe (Pipeline)

Daha genel bir yazılım mühendisliği kavramı olarak “pipeline” (boru hattı), her bir elemanın çıktısının bir sonraki elemanın girdisi olacak şekilde sıralanmış işlemler zincirini ifade eder . Bu yapı, veri işleme, yazılım geliştirme süreçleri (CI/CD pipeline'ları) veya veri dönüşümü gibi alanlarda kullanılır. Arabellekler (buffer) genellikle ardışık birimler arasına yerleştirilerek bilgi akışı optimize edilir .

Sonuç olarak, “pipe” kelimesi hem somut bir taşıma aracını hem de soyut bir veri akışı veya işlem zinciri mekanizmasını tanımlamak için kullanılır. Her iki bağlamda da temel işlevi, bir noktadan diğerine kesintisiz ve düzenli bir akış sağlamaktır.