LDH Nedir?
Laktat Dehidrogenaz (LDH), vücudun hemen her hücresinde bulunan ve şekeri hücrelerin kullanabileceği enerjiye dönüştürme sürecinde görev alan önemli bir enzimdir. Bu enzim, özellikle kalp, karaciğer, böbrekler, akciğerler, kaslar, beyin ve kırmızı kan hücreleri gibi birçok organ ve dokuda yüksek miktarlarda bulunur.
LDH Yüksekliği Ne Anlama Gelir?
Kandaki LDH seviyeleri normal aralığın üzerine çıktığında, bu durum genellikle vücutta bir tür doku veya organ hasarı olduğunu gösterir. Hücreler hasar gördüğünde veya yıkıma uğradığında, içerdikleri LDH enzimi kan dolaşımına sızar ve kandaki seviyesi yükselir. Bu yükseliş, altta yatan bir hastalığın, enfeksiyonun veya yaralanmanın bir işareti olabilir.
LDH Testi Neden Yapılır?
LDH testi, doktorların vücuttaki doku hasarının varlığını ve derecesini belirlemelerine yardımcı olan bir kan testidir. Ayrıca, bazı hastalıkların (örneğin, kanser, anemi, karaciğer veya böbrek hastalıkları) seyrini izlemek ve uygulanan tedavilere vücudun nasıl yanıt verdiğini değerlendirmek için de kullanılır.
LDH Yüksekliğinin Yaygın Nedenleri
LDH yüksekliğine yol açabilecek birçok durum bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Enfeksiyonlar: Ciddi sistemik enfeksiyonlar, menenjit veya COVID-19 gibi viral enfeksiyonlar LDH seviyelerini artırabilir.
- Anemi: Özellikle hemolitik anemi (kırmızı kan hücrelerinin hızlı yıkımı) ve megaloblastik anemi gibi kan hastalıkları LDH yüksekliğine neden olabilir.
- Karaciğer Hastalıkları: Hepatit, siroz veya karaciğer toksisitesi gibi durumlarda karaciğer hücrelerinin hasar görmesi LDH artışına yol açar.
- Kalp Krizi: Kalp kası hasarı (miyokard enfarktüsü) sonrası LDH seviyeleri yükselebilir.
- Kanser Türleri: Lenfoma, lösemi, multipl miyelom, testis kanseri ve melanom gibi bazı kanser türlerinde, özellikle ileri evrelerde LDH yüksekliği görülebilir.
- Kas Hasarı: Ağır egzersiz, kas travmaları (rabdomiyoliz) veya kas distrofileri gibi durumlar LDH seviyelerini yükseltebilir.
- Böbrek Hastalıkları: Akut böbrek hasarı gibi durumlar da LDH düzeyini artırabilir.
- Diğer Durumlar: Pulmoner emboli, inme, pankreatit, yanıklar, travmalar ve preeklampsi (hamilelikte) gibi durumlar da LDH yüksekliğine neden olabilir. Bazı ilaçlar (aspirin, anestezikler) da LDH seviyelerini etkileyebilir.
Normal LDH Değerleri ve Belirtileri
LDH'nin normal değerleri yaşa ve laboratuvara göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak yetişkinlerde 105-233 U/L veya 120-246 IU/L aralığı normal kabul edilirken, yenidoğanlarda bu değerler daha yüksek olabilir. Yüksek LDH seviyelerine eşlik edebilecek belirtiler arasında yorgunluk, kas ağrıları, karın ağrısı, ateş, nefes darlığı, iştah kaybı, bulantı, kusma ve sarılık bulunabilir.
Tedavi Yaklaşımı
LDH yüksekliği bir hastalık değil, altta yatan bir sağlık sorununun göstergesidir. Bu nedenle, LDH yüksekliğinin tedavisi, bu duruma neden olan temel hastalığın teşhis edilip tedavi edilmesine odaklanır. Doktorunuz, yüksek LDH seviyesinin nedenini belirlemek için ek testler isteyebilir ve uygun tedavi planını oluşturacaktır.