İklim Yasası Nedir?
İklim Yasası, ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele politikalarını yasal bir zemine oturtan düzenlemeler bütünüdür. Temel amacı, yeşil büyüme vizyonu ve net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda iklim değişikliğiyle mücadele etmek, sera gazı emisyonlarını azaltmak ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine uyumu sağlamaktır.
İklim Yasasının Amaçları ve Önemi
İklim Yasası, sadece çevresel bir düzenleme olmanın ötesinde, geniş kapsamlı hedeflere sahiptir:
- Sera Gazı Emisyonlarının Azaltılması: Kanunun temel hedeflerinden biri, sera gazı emisyonlarını kontrol altına alarak 2053 net sıfır emisyon hedefine ulaşmaktır. Bu kapsamda, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) gibi araçlar devreye alınmaktadır.
- İklim Değişikliğine Uyum: İklim değişikliğinin neden olduğu krizlerin ve zararların olumsuz etkilerini en aza indirmeyi hedefler. İklime dirençli şehirlerin oluşturulması, afet risklerinin azaltılması, biyoçeşitlilik ve doğal kaynakların korunması, su ve gıda güvenliğinin sağlanması gibi konular bu kapsamdadır.
- Yeşil Dönüşüm ve Ekonomik Gelişme: Yeşil ekonomiye geçişi teşvik ederek yeni iş imkanları yaratmayı ve sosyal kalkınmayı destekler. Özellikle sanayi sektörünün Avrupa Birliği'nin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması'na uyum sağlaması açısından kritik öneme sahiptir.
- Uluslararası Yükümlülüklere Uyum: Türkiye'nin 2004 yılında taraf olduğu Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) ve 2021 yılında onayladığı Paris İklim Anlaşması gibi uluslararası taahhütlerini yasal zemine oturtur.
İklim Yasasının İçeriği ve Getirdikleri
Türkiye'nin ilk İklim Kanunu, 9 Temmuz 2025 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun, iklim değişikliğiyle mücadelede sera gazı emisyonlarının azaltılması ve iklim değişikliğine uyum faaliyetleri ile planlama ve uygulama araçlarını düzenlemektedir. İçeriğinde şu ana başlıklar yer almaktadır:
- Sera gazı emisyonlarının azaltılmasına yönelik hedefler ve stratejiler.
- Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) ve Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) gibi piyasa temelli araçlar.
- İklim değişikliğine uyum faaliyetleri ve planlama araçları.
- İklim finansmanı ve teşvik mekanizmaları.
- Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri.
- İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurullarının oluşturulması ve Yerel İklim Değişikliği Eylem Planlarının hazırlanması.
- Eğitim, bilinçlendirme ve kapasite geliştirme faaliyetleri.
Bu yasa, Türkiye'nin iklim değişikliğiyle mücadelesinde önemli bir dönüm noktası olup, sürdürülebilir bir gelecek için atılan kritik adımlardan biridir.