DNS Nedir?
İnternet'in temel yapı taşlarından biri olan DNS (Alan Adı Sistemi), kullanıcıların web sitelerine erişmek için kullandığı alan adlarını (örneğin, google.com) bilgisayarların anlayabileceği sayısal IP adreslerine çeviren bir sistemdir. Bu sayede, karmaşık IP adreslerini ezberlemek zorunda kalmadan internette kolayca gezinebiliriz.
Geleneksel DNS'in Zayıflıkları
Geleneksel DNS sorguları genellikle şifrelenmemiş, yani düz metin olarak gönderilir. Bu durum, internet servis sağlayıcıları (İSS'ler), ağ yöneticileri veya kötü niyetli üçüncü tarafların hangi web sitelerini ziyaret ettiğinizi kolayca izlemesine ve hatta DNS trafiğini manipüle etmesine olanak tanır. Bu izleme, kullanıcı gizliliğini tehlikeye atabilir ve bazı durumlarda belirli sitelere erişimin engellenmesine yol açabilir.
Gizli DNS Nedir ve Nasıl Çalışır?
Gizli DNS, bu gizlilik ve güvenlik açıklarını kapatmak için geliştirilmiş bir teknolojidir. Temel olarak, DNS sorgularınızı şifreleyerek İSS'nizin ve diğer meraklı gözlerin çevrimiçi etkinliğinizi görmesini engeller. Gizli DNS, genellikle iki ana protokol aracılığıyla çalışır:
- DNS over TLS (DoT): Bu protokol, DNS sorgularını HTTPS web sitelerinin iletişimleri şifrelemek ve doğrulamak için kullandığı TLS (Transport Layer Security) protokolü aracılığıyla şifreler. DoT, DNS sorgularını özel bir bağlantı noktası (genellikle 853) üzerinden gönderir ve ağınızı izleyen herkesten gizli kalmalarını sağlar.
- DNS over HTTPS (DoH): DoH, DNS sorgularını ve yanıtlarını HTTPS protokolü üzerinden iletir. DoH, DNS sorgularını diğer HTTPS trafiği arasına karıştırarak, üçüncü tarafların bunları tespit etmesini ve engellemesini zorlaştırır. Genellikle HTTPS için kullanılan 443 numaralı bağlantı noktasını kullanır.
Gizli DNS Kullanmanın Faydaları
Gizli DNS kullanmanın birçok önemli faydası vardır:
- Gelişmiş Gizlilik: DNS sorgularınızın şifrelenmesi sayesinde, İSS'niz ve diğer üçüncü taraflar hangi web sitelerini ziyaret ettiğinizi göremez, bu da çevrimiçi gizliliğinizi önemli ölçüde artırır.
- Artırılmış Güvenlik: Şifreleme, DNS sorgularının manipüle edilmesini zorlaştırarak DNS sahteciliği (DNS spoofing) gibi saldırılara karşı koruma sağlar. Bu, sizi kötü amaçlı web sitelerine yönlendirme girişimlerinden korur.
- Sansürü Aşma: DNS tabanlı engellemeleri atlatmak için etkili bir yöntem olabilir, böylece belirli içeriklere veya sitelere erişim sağlayabilirsiniz.
- Potansiyel Performans İyileştirmesi: Bazı durumlarda, güvenilir ve hızlı Gizli DNS sunucuları kullanmak internet bağlantı hızınızı ve genel performansınızı artırabilir.
Gizli DNS Nasıl Etkinleştirilir?
Birçok modern işletim sistemi ve cihaz, Gizli DNS'i desteklemektedir. Örneğin, Android 9 (Pie) ve sonraki sürümler, DNS-over-TLS kullanarak cihaz genelinde Gizli DNS ayarlamanıza olanak tanır. Bu ayarlar genellikle cihazınızın ağ ve internet ayarları bölümünde bulunur.