Eozinofil Nedir?
Eozinofiller (EOS), vücudun bağışıklık sisteminde önemli görevler üstlenen bir tür beyaz kan hücresidir. Granülosit adı verilen hücre grubuna dahildirler ve kemik iliğinde üretilirler. Bu hücreler, özellikle parazit enfeksiyonlarına, alerjenlere ve bazı yabancı organizmalara karşı vücudu savunmada kilit rol oynar. Ayrıca, inflamasyon süreçlerinin düzenlenmesine ve doku iyileşmesine de katkıda bulunurlar.
Eozinofil Normal Değerleri Nelerdir?
Eozinofil seviyeleri genellikle tam kan sayımı (hemogram) testi ile ölçülür. Sağlıklı bir yetişkinde kandaki eozinofil normal değeri, mikrolitre başına 500 hücreden (500 hücre/mcL) daha düşük olarak kabul edilir. Bazı laboratuvarlarda bu oran, toplam beyaz kan hücrelerinin %1 ila %4'ü arasında da ifade edilebilir. Normal değer aralıkları, laboratuvarlara göre küçük farklılıklar gösterebilir.
Eozinofil Yüksekliği (Eozinofili) Nedir?
Kandaki eozinofil sayısının normal değerlerin üzerine çıkması durumuna eozinofili denir. Mikrolitre başına 500 hücre ve üzeri eozinofil sayısı yüksek olarak değerlendirilir. Eozinofili, genellikle vücudun bir enfeksiyon veya alerjik reaksiyonla savaştığının bir göstergesidir.
Eozinofil Yüksekliğinin Yaygın Nedenleri:
- Alerjik Reaksiyonlar: Astım, alerjik rinit (saman nezlesi), atopik dermatit (egzama), besin alerjileri ve ilaç alerjileri gibi durumlar eozinofil seviyelerinde artışa neden olabilir.
- Parazit Enfeksiyonları: Bağırsak kurtları gibi paraziter enfeksiyonlar, bağışıklık sisteminin eozinofil üretimini artırır.
- Otoimmün Hastalıklar: Bazı otoimmün bozukluklar da eozinofil yüksekliğine yol açabilir.
- Bazı Kanser Türleri: Lenfoma ve lösemi gibi bazı kanser türleri de yüksek eozinofil seviyeleri ile ilişkilendirilebilir.
- İlaç Kullanımı: Bazı ilaçlar, özellikle antibiyotikler ve non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar, alerjik reaksiyonlara neden olarak eozinofil seviyesini yükseltebilir.
- Cilt Rahatsızlıkları: Egzama gibi cilt hastalıkları da eozinofil artışına neden olabilir.
- Hipereozinofilik Sendrom: Nadir görülen bu sendromda, eozinofillerin aşırı yükselmesi organ hasarına yol açabilir.
Eozinofil yüksekliğinin belirtileri, altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Hafif yükselmelerde herhangi bir belirti görülmeyebilirken, alerjik durumlarda kaşıntı, döküntü, astım; parazit enfeksiyonlarında ise ishal gibi semptomlar ortaya çıkabilir.
Eozinofil Düşüklüğü (Eozinopeni) Nedir?
Eozinofil düşüklüğü (eozinopeni), kandaki eozinofil sayısının mikrolitre başına 30 hücrenin altına düşmesi durumudur. Bu durum genellikle ciddi bir sağlık sorunu olarak değerlendirilmez ve çoğu zaman özel bir tedavi gerektirmez.
Eozinofil Düşüklüğünün Yaygın Nedenleri:
- Yoğun stres.
- Vücutta steroid artışı (Cushing sendromu veya kortikosteroid ilaç kullanımı).
- Akut enfeksiyonlar.
- Alkol zehirlenmesi.
- Karaciğer veya böbrek problemleri.
Eozinofil Testi Neden Yapılır?
Eozinofil testi, tam kan sayımının bir parçası olarak yapılır ve vücuttaki eozinofil değerini belirlemek için kullanılır. Bu test, alerjik hastalıkların, parazit enfeksiyonlarının, otoimmün hastalıkların ve bazı kanser türlerinin tanısı ve takibi için önemli bir göstergedir.