ENAG Nedir?
ENAG, açılımı ile Enflasyon Araştırma Grubu, Türkiye'deki enflasyon oranlarını bağımsız olarak hesaplayan ve kamuoyuna duyuran bir oluşumdur. Bir grup akademisyen ve ekonomist tarafından kurulan ENAG, resmi kurumların açıkladığı enflasyon verilerine alternatif bir bakış açısı sunmayı amaçlar.
Kuruluşu ve Amacı
ENAG'ın temelleri, 2016 yılında Prof. Dr. Veysel Ulusoy danışmanlığında yürütülen bir doktora tezi projesiyle atılmıştır. Grup, ilk verilerini 2020 yılında açıklamaya başlamış ve Haziran 2021'de ENAGrup olarak kurumsallaşmıştır. ENAG'ın temel amacı, Türkiye'de günlük, haftalık ve hatta saatlik bazda dinamik bir fiyat endeksi oluşturarak, enflasyon verilerinin sıklığını ve kapsamını artırmaktır. Bu sayede, ekonomik aktörlerin daha doğru kararlar almasına yardımcı olmak ve enflasyonun gerçek etkilerini daha net ortaya koymak hedeflenmektedir.
Çalışma Yöntemi ve Veri Toplama
ENAG, enflasyon hesaplamalarında farklı bir metodoloji benimser. Veri toplama sürecinde ağırlıklı olarak internet üzerinden "veri kazıma" (web scraping) yöntemini kullanır. Perakende satış noktaları, web siteleri ve çevrimiçi platformlardan saatlik ve günlük bazda milyonlarca fiyat verisi toplanır. Bu veriler, Birleşmiş Milletler İstatistik Bölümü'nün COICOP (Tüketimin Amacına Göre Sınıflandırılması) standartları gözetilerek oluşturulan bir sepet üzerinden analiz edilir. ENAG'ın enflasyon sepeti, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) sepetindeki 418 maddenin 339'unu içermekte olup, bu da toplam madde oranının %81'ine ve madde ağırlığının %80'ine denk gelmektedir.
TÜİK Verileriyle Farklılıklar
ENAG'ın açıkladığı enflasyon oranları ile TÜİK'in verileri arasında genellikle önemli farklılıklar gözlemlenmektedir. Bu farklılıkların temel nedeni, veri toplama yöntemleri ve sıklığındaki ayrılıklardır. ENAG, çok daha sık ve geniş kapsamlı online veri toplarken, TÜİK'in ayda birkaç kez fiziksel marketlerden fiyat topladığı belirtilmektedir. Bu durum, ENAG'ın aylık yaklaşık 7.5 milyon fiyat verisine ulaşmasına karşın, TÜİK'in yaklaşık 550 bin fiyat verisiyle çalışmasına yol açmaktadır. ENAG, bu dinamik ve yüksek frekanslı veri toplama yaklaşımının, enflasyonun anlık değişimlerini ve tüketim alışkanlıklarındaki hızlı dönüşümleri daha iyi yansıttığını savunmaktadır.