Denver II Gelişim Tarama Testi Nedir?
Denver II Gelişim Tarama Testi, 0-6 yaş aralığındaki çocukların gelişimsel düzeylerini belirlemek amacıyla kullanılan, bilimsel temellere dayanan standart bir tarama testidir. Bu test, çocukların motor becerileri, dil gelişimi, sosyal etkileşim ve problem çözme becerileri gibi çeşitli gelişimsel alanlarını değerlendirmek üzere tasarlanmıştır.
Tarihçesi ve Gelişimi
Denver Gelişimsel Tarama Testi (DDST), ilk olarak 1967 yılında Dr. William K. Frankenburg ve Dr. Robert J. Dodds tarafından geliştirilmiştir. Zamanla revize edilerek 1990 yılında Denver II testi adıyla güncellenmiş ve kapsamı genişletilmiştir. Türkiye'de ise ilk kez 1980'lerde uygulanmaya başlanmış ve 1990'da içeriğinde yenilenmeye gidilmiştir.
Değerlendirilen Gelişim Alanları
Denver II testi, çocuğun gelişimini dört ana alanda değerlendirir:
- Kişisel-Sosyal Gelişim: Çocuğun insanlarla iletişim kurma, gülme, ağlama, kendi kendine yetebilme ve öz bakım becerileri gibi sosyal ve kişisel davranışlarını kapsar.
- İnce Motor Gelişimi: El-göz koordinasyonu, nesneleri tutma, kavrama, sıkma, parmaklarını kullanma ve problem çözme gibi küçük kas becerilerini değerlendirir.
- Dil Gelişimi: Çocuğun işitme, duyma, anlama, ses ve kelimeleri uygun dönemlerde çıkarma, yönergeleri takip etme ve yaşına uygun cümle kurma kapasitesini inceler.
- Kaba Motor Gelişimi: Baş tutma, oturma, dönme, emekleme, yürüme, tırmanma ve nesneleri taşıma gibi büyük kas becerilerini değerlendirir.
Test Nasıl Uygulanır?
Denver II testi, bu testi uygulama eğitimi almış lisanslı sağlık uzmanları, çocuk gelişim uzmanları veya pedagoglar tarafından uygulanır. Uygulama sırasında çocukla birebir etkileşim kurulur ve yaşına uygun oyunlar ve görevler sunulur. Uzman, çocuğun bu görevleri yerine getirme yeteneğini gözlemler ve tepkilerini kayıt altına alır. Test süreci genellikle 15 ila 30 dakika arasında değişir. Aileden de çocuğun gelişim öyküsü ve günlük yaşam becerileri hakkında detaylı bilgi alınır.
Amacı ve Önemi
Denver II Gelişim Tarama Testi, bir zeka testi değildir ve gelecekteki zihinsel veya uyumsal yeteneği tahmin etmez. Amacı, sağlıklı görünen çocuklarda olası gelişimsel sorunları veya gecikmeleri erken dönemde saptamak ve risk altındaki çocukları izlemektir. Test sonuçları, çocuğun gelişim düzeyindeki farklılıkları belirleyerek, ihtiyaçlarına uygun şekilde planlama yapılmasına ve erken müdahale programlarının oluşturulmasına yardımcı olur. Bu sayede, gelişimsel gecikmelerin olumsuz etkileri en aza indirilebilir ve çocuğun potansiyelini en üst seviyeye çıkarması desteklenebilir.