ETF Nedir?
ETF, İngilizce “Exchange-Traded Fund” kelimelerinin kısaltması olup, Türkçe’de “Borsa Yatırım Fonu” anlamına gelir. ETF'ler, bir endeksi, sektörü, emtiayı veya belirli bir varlık grubunu takip etmeyi hedefleyen yatırım araçlarıdır. Tıpkı hisse senetleri gibi borsada işlem görürler ve gün içinde arz ve talebe göre fiyatları dalgalanır. Bu fonlar, yatırım fonları ile hisse senetlerinin avantajlarını bir araya getirerek, yatırımcılara tek bir işlemle geniş bir varlık sepetine dolaylı yoldan yatırım yapma imkanı sunar.
ETF'ler Nasıl Çalışır?
Bir ETF, genellikle belirli bir endeksi (örneğin BIST 30, S&P 500), emtiayı (altın, petrol) veya sektörü (teknoloji, enerji) temel alır. Yatırımcı bir ETF satın aldığında, aslında o endeks veya varlık grubundaki tüm şirketlere ya da ürünlere dolaylı olarak yatırım yapmış olur. Örneğin, bir S&P 500 ETF'si almak, ABD'nin en büyük 500 şirketinin tamamına yatırım yapmak anlamına gelir. Bu fonlar, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilmiş aracı kurumlar aracılığıyla alınıp satılabilir ve portföy yönetim şirketleri tarafından yönetilir.
ETF'lerin Avantajları
- Çeşitlendirme: ETF'ler, tek bir işlemle birçok farklı varlığa (hisse senedi, tahvil, emtia vb.) yatırım yapma olanağı sunarak portföy çeşitlendirmesi sağlar. Bu, yatırımcının riskini azaltmaya yardımcı olur.
- Düşük Maliyet: Geleneksel yatırım fonlarına kıyasla genellikle daha düşük gider oranlarına ve komisyonlara sahiptirler. Bunun temel nedeni, ETF'lerin çoğunlukla pasif yönetim stratejisiyle bir endeksi takip etmesidir.
- Likidite: Hisse senetleri gibi gün boyunca borsada alınıp satılabilirler, bu da yatırımcılara yüksek likidite ve esneklik sunar. Kısa vadeli işlem stratejileri için de kullanılabilirler.
- Erişim Kolaylığı: Yatırımcılara, tek tek hisse senedi almadan belirli sektörlere, emtialara veya uluslararası piyasalara kolayca erişim imkanı tanır.
ETF'lerin Dezavantajları ve Riskleri
- Piyasa Riski: ETF'ler, takip ettikleri endeks veya varlık grubunun performansına bağlı olarak değer kazanır veya kaybeder. Piyasadaki olumsuz hareketler, ETF'nin değerini de düşürebilir.
- Likidite Sorunları: Bazı niş veya daha az popüler ETF'ler, yüksek hacimli işlem görenlere göre daha düşük likiditeye sahip olabilir, bu da alım satım işlemlerini zorlaştırabilir.
- Yüksek Ücretler: Aktif olarak yönetilen bazı ETF'lerin gider oranları, pasif fonlara göre daha yüksek olabilir.
- Sektör Odaklılık: Belirli bir sektöre yoğunlaşan ETF'ler, çeşitlilik avantajını sınırlayabilir ve o sektördeki dalgalanmalara karşı daha hassas olabilir.
- Kur Riski: Yabancı piyasalara yatırım yapan ETF'lerde, döviz kurlarındaki dalgalanmalar yatırımın getirisini etkileyebilir.
ETF Türleri
Piyasada birçok farklı ETF türü bulunmaktadır:
- Hisse Senedi ETF'leri: Belirli bir endeksi veya sektörü oluşturan hisse senetlerine yatırım yapar.
- Emtia ETF'leri: Altın, gümüş, petrol gibi belirli emtiaların fiyat hareketlerini takip eder.
- Tahvil ETF'leri: Devlet tahvilleri, şirket tahvilleri veya diğer borçlanma araçlarının performansını izler.
- Sektör/Endüstri ETF'leri: Belirli bir sektörde (örneğin teknoloji, sağlık) faaliyet gösteren şirketlerin hisselerini içerir.
- Karma ETF'ler: Hem hisse senetlerine hem de tahvillere yatırım yaparak dengeli bir portföy sunar.