Plavix Nedir ve Nasıl Çalışır?
Plavix, etkin maddesi klopidogrel olan, antitrombositer ilaçlar sınıfına ait bir kan sulandırıcıdır. Trombositler, kan pıhtılaşması sırasında bir araya gelerek kümeler oluşturan kan hücreleridir. Antitrombositer ilaçlar, bu kümelenmeyi engelleyerek kan damarlarında pıhtı oluşumu riskini azaltır.
Klopidogrel, trombositlerin yüzeyindeki ADP reseptörlerini geri dönüşümsüz olarak bloke ederek etki gösterir. Bu sayede trombosit aktivasyonunu ve agregasyonunu (birbirine yapışmasını) önler, böylece kan pıhtısı oluşumunu engeller.
Plavix Ne İçin Kullanılır?
Plavix, sertleşmiş kan damarları (ateroskleroz) içinde kan pıhtısı (trombüs) oluşumunu önlemek amacıyla kullanılır. Bu pıhtılar, inme, kalp krizi veya ölüm gibi aterotrombotik olaylara yol açabilir. Doktorlar Plavix'i genellikle aşağıdaki durumlar için reçete eder:
- Daha önce kalp krizi, inme veya periferik arter hastalığı geçirmiş kişilerde.
- Kararsız anjina (şiddetli göğüs ağrısı) veya miyokard enfarktüsü (kalp krizi) geçiren hastalarda. Bu durumda, daralmış veya tıkanmış atardamarlara stent takılmış olabilir ve Plavix genellikle asetilsalisilik asit (aspirin) ile birlikte kullanılır.
- Kalp atışlarının düzensiz olmasına neden olan 'atriyal fibrilasyon' adı verilen bir durumu olan ve oral antikoagülanları kullanamayan hastalarda, yeni pıhtıların oluşmasını engellemek amacıyla.
Plavix Nasıl Kullanılır?
Plavix'i her zaman doktorunuzun size söylediği şekilde kullanmanız önemlidir. Genellikle günde 75 mg'lık bir tablet şeklinde, aç ya da tok karnına ve her gün aynı saatte alınır. Tedavinin başlangıcında, şiddetli göğüs ağrısı veya kalp krizi gibi durumlarda doktorunuz daha yüksek bir başlangıç dozu (300 mg veya 600 mg) reçete edebilir.
Plavix tedavisini doktorunuzun onayı olmadan bırakmak, kan damarları içinde kan pıhtısı oluşma riskini artırabilir ve inme, kalp krizi veya ölüm gibi ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle tedaviyi kesmeden önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Olası Yan Etkiler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tüm ilaçlar gibi Plavix'in de yan etkileri olabilir. En yaygın yan etki kanamadır. Bu durum mide veya bağırsaklarda kanama, morarma, burun kanaması veya idrarda kan şeklinde ortaya çıkabilir. Hafif kesik ve yaralanmalarda kanın durması normalden daha uzun sürebilir.
Ciddi yan etkiler arasında alerjik reaksiyonlar (ciltte döküntü, kaşıntı, şişme), ateş, enfeksiyon belirtileri veya aşırı yorgunluk gibi kan hücre sayısında azalmaya bağlı durumlar ve karaciğer sorunları yer alabilir. Bu tür belirtilerle karşılaşıldığında derhal doktora başvurulmalıdır.
Plavix, bazı ilaçlarla etkileşime girebilir. Özellikle mide rahatsızlıkları için kullanılan proton pompa inhibitörleri (omeprazol, esomeprazol gibi) ve bazı ağrı kesiciler (NSAID'ler) ile birlikte kullanımı önerilmez veya dikkatli olunmalıdır, çünkü bu durum kanama riskini artırabilir veya Plavix'in etkinliğini azaltabilir.
Bazı kişilerde, CYP2C19 adı verilen bir karaciğer enzimindeki genetik farklılıklar nedeniyle Plavix'in etkin maddesi aktif forma yeterince dönüşmeyebilir, bu da ilacın etkisiz kalmasına yol açabilir. Doktorunuz bu durumu değerlendirmek için genetik testler isteyebilir.
Hamilelik ve emzirme döneminde Plavix kullanımı önerilmez. Ayrıca, herhangi bir cerrahi işlem veya diş tedavisi öncesinde doktorunuza Plavix kullandığınızı mutlaka bildirmelisiniz, çünkü ilacın kesilmesi gerekebilir.