Nevüs (Ben) Nedir?
Nevüs, halk arasında yaygın olarak “ben” adıyla bilinen, ciltte melanosit adı verilen pigment hücrelerinin bir araya gelmesiyle oluşan lezyonlardır. Bu oluşumlar genellikle kahverengi, siyah veya cilt renginde görülebilirler. Nevüsler doğuştan mevcut olabileceği gibi, yaşamın ilerleyen dönemlerinde de ortaya çıkabilirler.
Nevüslerin Genel Özellikleri
- Genellikle 3-5 mm büyüklüğündedirler.
- Deriden hafif kabarık veya düz bir yapıda olabilirler.
- Renkleri açık kahverengiden siyaha kadar değişebilir ve bazen üzerlerinde kıllar bulunabilir.
- Vücudun herhangi bir yerinde, hatta avuç içi, ayak tabanı veya saçlı deride bile görülebilirler.
- Yeni nevüs oluşumları genellikle otuzlu yaşlara kadar normal kabul edilir ve ergenlik, hamilelik gibi hormonal değişim dönemlerinde sayıları artabilir.
Nevüs Türleri
Nevüsler farklı tiplerde sınıflandırılabilir:
- Konjenital Nevüsler: Doğumda mevcut olan benlerdir.
- Edinilmiş Nevüsler: Doğumdan sonra, çocukluk veya ergenlik döneminde ortaya çıkan benlerdir.
- Displastik (Atipik) Nevüsler: Normal benlerden daha büyük, düzensiz sınırlı ve farklı renk tonlarına sahip olabilirler. Bu tür nevüsler, malign melanom adı verilen cilt kanseri riski açısından daha dikkatli takip edilmelidir.
- Junctional, Compound ve İntradermal Nevüsler: Melanosit hücrelerinin cilt katmanlarındaki yerleşimine göre adlandırılan yaygın ben türleridir.
Ne Zaman Bir Uzmana Danışılmalı?
Çoğu nevüs iyi huylu olsa da, bazı durumlarda bir dermatolog tarafından değerlendirilmesi önemlidir. Özellikle aşağıdaki değişiklikler fark edildiğinde doktora başvurulmalıdır:
- Asimetri (A): Benin bir yarısının diğer yarısına benzememesi.
- Sınır (B): Benin kenarlarının düzensiz, girintili çıkıntılı veya belirsiz olması.
- Renk (C): Benin içinde birden fazla renk tonu bulunması veya renginde değişiklik olması.
- Çap (D): Benin çapının 6 mm'den büyük olması.
- Değişim (E): Benin boyutunda, şeklinde, renginde hızlı bir büyüme veya değişiklik, kaşıntı, kanama, kabuklanma, ağrı veya sızıntı gibi belirtiler.
Ayrıca, vücudunda 50'den fazla beni olan, ailesinde cilt kanseri öyküsü bulunan veya çocukluk döneminde şiddetli güneş yanığı geçirmiş kişilerin düzenli dermatolojik kontroller yaptırması önerilir. Erken teşhis, olası ciddi durumların tedavisinde hayati önem taşır.