İdrarda Lökosit Nedir?
Lökositler, halk arasında beyaz kan hücreleri veya akyuvarlar olarak bilinen, bağışıklık sistemimizin temel yapı taşlarından biridir. Vücudun savunma mekanizmasında kritik bir rol oynayan lökositler, enfeksiyonlara karşı koruma sağlar, yabancı maddeleri tanır ve yok eder. Kemik iliğinde üretilen bu hücreler, kan dolaşımı ve lenf sistemi yoluyla vücuda yayılır.
İdrarda Lökosit Yüksekliği Ne Anlama Gelir?
Normal şartlarda sağlıklı bir bireyin idrarında çok az sayıda veya hiç lökosit bulunmaz. Mikroskop altında bir mililitre idrarda 0-5 arasında lökosit görülmesi kabul edilebilir bir değerdir. İdrar tahlilinde lökosit pozitif çıkması veya bu değerin üzerinde bir sonuç elde edilmesi, vücudun bir enfeksiyon veya iltihaplı durumla mücadele ettiğini gösteren önemli bir işarettir. Bu duruma “lökositüri” denir.
İdrarda Lökosit Yüksekliğinin Nedenleri
İdrarda lökosit yüksekliğinin birçok farklı nedeni olabilir. En yaygın nedenler şunlardır:
- İdrar Yolu Enfeksiyonları (İYE): İdrardaki lökosit seviyesinin normal düzeyin üzerinde olmasının en sık rastlanan sebebidir. Bakterilerin idrar yollarında çoğalmasıyla oluşur ve kadınlarda daha sık görülür.
- Böbrek Enfeksiyonları (Piyelonefrit): Genellikle tedavi edilmemiş idrar yolu enfeksiyonlarının ilerlemesi sonucunda ortaya çıkabilir ve böbreklerde iltihaplanmaya yol açar.
- Mesane İltihabı (Sistit): Mesanenin iltihaplanması da idrarda lökosit sayısını artırabilir.
- Böbrek Taşları: İdrar akışını engelleyerek enfeksiyon riskini artırabilir ve lökosit yüksekliğine neden olabilir.
- İdrar Yolu Tıkanıklığı: Prostat büyümesi, tümörler veya taşlar gibi nedenlerle idrar akışının engellenmesi lökosit artışına yol açabilir.
- Gebelik: Gebeliğin her trimesterinde kanda bir miktar lökosit yüksekliği gözlenebilir, ancak idrarda lökosit yüksekliği enfeksiyon habercisi olabilir.
- Otoimmün Hastalıklar: Bazı otoimmün hastalıklar da idrarda lökosit miktarını artırabilir.
- Bazı Kanser Türleri ve İlaçlar: Nadiren de olsa bazı kanser türleri veya kullanılan ilaçlar da lökosit yüksekliğine neden olabilir.
Belirtiler ve Teşhis
İdrarda lökosit yüksekliği genellikle belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtiler arasında bulanık veya kötü kokulu idrar, sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma veya ağrı, karın veya bel ağrısı, ateş ve titreme bulunabilir. Teşhis için genellikle idrar tahlili yapılır. Bu tahlilde lökosit sayısının yanı sıra, idrardaki diğer bileşenler de değerlendirilir. Gerekirse kan testleri, idrar kültürü veya görüntüleme yöntemleri (ultrason, BT taraması) gibi ek testler istenebilir.
Tedavi
İdrarda lökosit yüksekliğinin tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Bakteriyel enfeksiyonlar için genellikle antibiyotik tedavisi uygulanır. Ağrıyı azaltmak için ağrı kesiciler kullanılabilir. Tekrarlayan durumlarda veya altta yatan ciddi bir neden şüphesinde detaylı araştırma ve uzman doktor kontrolü önemlidir.